Ноябрь 22-ниң хүнүнде "Сүбедей" спорт өргээзинге Тываның Баштыңының шаңналы дээш мини-футбол маргылдаазының ажыдыышкыны болган. Маргылдаа ноябрь 22-ден 25-ке чедир 4 хүн дургузунда уламчылап турар. Бөгүн 3-кү, 4-кү болгаш 1-ги, 2-ги черлер дээш түңнел оюннар болур. Ооң деткикчилери Тываның Чазаа болгаш Спорт яамызы. Маргылдааны Россияның регионнарының аразынга мини-футболду сайзырадып, нептеретпишаан, футболчуларның аразында найыралын быжыктырары-биле эрттирип турар.
Ажыдыышкын Россияның болгаш Тываның ыдык ырлары-биле эгелээн. Тывада мини-футбол лигазының президентизи Аян Соян киржикчилерге өөрүп четтиргенин илереткеш, байырын чедирип, маргылдааны ажыттынган деп чарлаан. Ол ышкаш келген командаларның капитаннарынга өөрүп четтириишкинниң бижиктерин база тывыскан. Ниитизи-биле 140 кижиден тургустунган 12 шилиндек команда киржип чедип келген. Оларның аразында Иркутскудан – 2, Хакасиядан 2 команда бар.
Ол ышкаш Тывадан “Мажалык-Опти”, “ОБЯ”, “Барун”, чаа тургустунган аныяктар командазы “Азия төвү”, Тываның чыынды командазы “Эне-Сай”, “Сүбедей” спорт өргээзиниң “Сүбедей” командазы, “СБЕР” олар киришкеннер.
“Бо маргылдаа республикада 2 дугаар чыл эртип турар. Эрткен чылга деңнээрге, командалар саны көвүдээн. Оларның дуржулгазы улгадып, оюнга хамаарылгазы шыңгыырап, белеткели база күштелип келген. Маргылдаа мурнунда Тываның командаларының аразынга база шилилге маргылдааны эрттирген бис. Мында киржип турар тыва командалар шупту аңаа шылгараан командалар болуп турар. Аалчылар аразындан Иркутскунуң командазы зоналдыг маргылдааларның тиилекчизи. Тываның командалары база удаа-дараа маргылдааларга тергиидеп турарлар. Командалар шупту шыырак болганындан оюннар дүшкүүрлүг чоруп турар” – деп, Аян Соян чугаалаан.
Иркутскудан келген “Байкал 97” команданың төлээзи Виктор Шипицын маргылдааже чалааш, кончуг эки уткуп-хүлээп алганынга өөрүп четтиргенин илереткен: “21-де даң бажында Тываже ужуп келдивис. Бисти чылыг-чымчак уткуп алганынга өөрүп тур бис. Агаар-бойдус база кайгамчык-тыр. Маргылдааның белеткели-даа, болуп эртип турары-даа кончуг бедик деңнелде. Мында кижилер анаа-ла үезин эрттирер дээш эвес, а тиилээр дээш келгени көскү-дүр. Кайы-даа команда тус-тузунда шыырак. Ынчангаш удуп алыры амыр эвес”.
Оон аңгыда, ол Сүбедей спорт өргээзиниң футбол шөлүн магадап ханмаан. “Силерниң стадионуңар кайгамчык-тыр. Иркутскуда безин мындыг стадион чок. Көргеш, кайгап калдывыс” – деп, ол демдеглээн. “Байкал” командазы 5 чыл бурунгаар тургустунган-даа болза, кончуг шыырак командаларның бирээзи кылдыр санаттынар. Ол үе дургузунда 6 дугаар лигадан супер лигага чедир ойнап чоруурлар. Эрткен чылын Иркутск хоорайга супер лига шаңналының эдилекчилери болуп, хүнден хүнче белеткенип, сайзырап турарлар. Командада 18 хардан 40 харга чедир назы-харлыг ойнакчылар чыылган. Футболду олар янзы-бүрү омак-сөөктүг, чүдүлгелиг кижилерни каттыштырган улуг хемчээлдиг, найыралдыг өг-бүле кылдыр санаарлар. “Футбол дээрге чуртталга” деп кыйгырыы-биле хей-аъды бедик ойнап чоруурлар.
Хакасиядан келген “LiGaPro” командазының капитаны Владимир Гусев бо маргылдаада ийи дугаар киржип турар. Эрткен чылын ойнааш, түңнел оюнга чедип турган. Команда ниитизи-биле 20 чыл ажыр ойнап чоруур. Капитан боду амгы үеде судьялар тренери болуп ажылдап турар. “Бо чылын командаларның белеткели кончуг шыырак-тыр. Ынчалза-даа дөмей-ле тиилелгеже чүткүүр бис” – деп, Владимир Гусев чугаалаан.
Мындыг маргылдааларны удаа-дараа эрттирип, спорттуң янзы-бүрү хевирлерин деткип турары кончуг эки.
Чыжыргана СААЯ.
Эрес МОНГУШТУҢ тырттырган чуруктары.
«Шын» №90 2023 чылдың ноябрь 25
