Шагаан-Арыг хоорайның хөй квартиралыг чуртталга бажыңнарының чурттакчыларын кыш боорга-ла чылыг айтырыы дүвүредип эгелээр. Сөөлгү каш чылдар дугузунда ук айтырыг чидиг болуп артпышаанын чон билир. Чүге дээрге ол дугайында чаңгыс эвес удаа социал четкилерге бижип турган.
ТР-ниң Баштыңының албан-хүлээлгезин күүседип турар Владилсав Ховалыг ийи ай бурунгаар Шагаан-Арыг хоорайның чылыг хандырар чери ЧЭК-ке (Чылыг энергетиктиг комплекс) кандыг-даа сагындырыг чокка, хенертен чеде бээрге, хоорайның чурттакчы чонун чылыг-биле хандырар ужурлуг организацияның ажылдакчылары боттары ажылдаар черинде тужуркаларлыг ажылдап турар болган. Чүгле ол эвес, ук организацияның девискээри болгаш ал боду дайын үезинде бомба чазылдырган дег болганын ол социал четкиде бодунуң хууда арынында демдеглээн. Ынчангаш бо удаада Улуг-Хем кожуунче ажыл-агыйжы сургакчылаашкында чылыг-биле чонну хандырар организацияны В. Ховалыг ойуп эртпээн.
«ЧЭК Башкарылга компаниязының» Шагаан-Арыг участогунуң даргазы Амур Кызыл-Тас:
- Кышкы үеге белеткел ажылдары чоруп турар. Котелдарны септээрин септеп, чаартырын чаартып турар бис. Ам бо кыжын чылыг талазы-биле бергедээшкиннер турбас деп санап тур бис. Эрткен одалга сезонунда чурттакчы чондан хомудалдар кирип турган. Ооң мурнунда соок болуп турган чылдагааны болза, бажыңнарны тудуп тургаш, чаңгыс элеваторлуг шугум чорудуп каан турган. Ам ол шугумну немеп, чаартылганы кылган бис. Чамдык бажыңнарның соок болуп турар чылдагааны болза квартираларда батарейлерниң эргижирээни. Хууда бажыңнарның батарейлерин ээлери боттары солуур апаар-дыр ийин – деп чугаалады.
ТР-ниң Чылыг болгаш энергетика сайыдының оралакчызының хүлээлгезин күүседип турар Денис Хангай:
- Кышка белеткел ажылдары чогуур үе-шаанда чоруп турар. Ам бо үеде кол дериг-херекселдиң септелгези доозулган. Өске котелдарның септелгезинче кирип турар бис. Оон аңгыда Горная биле Дружба кудумчуларының чылыг шугумунуң септелгези планда көрдүнген. Кыжын соок болуп турган бажыңнар дээрге Саяно-Шушенск 6 болгаш 8 дугаарлыг бажыңнар. Ол бажыңнарга база элеваторлуг шугумнар киирери көрдүнген. Албан-биле үнүүшкүннерни кылып, соок бажыңнарны хыналдага алган. Түңнелинде бистен улуг хамаарылга чок, чылдагааны бисте эвес болган. Температура өйлээр талазы-биле бадыткап каан график бар. Ол график хажыдыышкын чокка ажылдап турар. Оон ыңай, бо бажыңнардан дедир кээр градусту база хынап турган бис. Ында база кандыг-даа хажыдыышкын илеревээн. Квартираларның чурттакчылары, ээлери эрги батарейлерни солуптар болза, ынчан бо айтырыг шиитпирлеттинер. Батарейлер эргижирээнинден чылыг бербейн турар. Ук квартиралар дээрге хууда өнчүлер болгай. Ынчангаш бажың иштиниң батарейлерин чурттакчылар боттары солуур апаар.
Бо хүнде кандыг-даа бергедээшкин чокка котельная ажылдап турар-даа болза, 2014 чылда Онза байдалдар яамызы хыналданы чоруткаш, ук котельнаяны солуур дугайында түңнелди бижээн турган. 2014 чылда чаа котельная тудар дугайында ажылдар чоруп эгелезе-даа, 2015 чылда акшаландырыышкынның чогу-биле ажыл турупкан. Ол чылдан эгелээш, чогуур черлерже дилег чагааларны киирип турарлар. Ынчалза-даа акшаландырыышкын чогу-биле дилег мынчага чедир ажык болуп арткан.
В.Ховалыг ук организацияның удуртукчулары-биле чедер-четпестерни, оларның өре-ширезиниң дугайында чугаалажып, девискээрге артык-тудуу, херек чок демир-тес тургуспайн, арыглаарын, ажылдап турар черин септеп-селип алырын директорга дааскан.
Электри энергиязынга хамаарыштыр дөрт котельнаяның чарыгдалы кончуг соок үелерде 11 миллион рубль хире болза, а чайын миллион дөрт чүс хире рубль болуп турар.
Эрги ЧЭК-тиң ам-даа ажылдаар аргазы бар болуп турары-биле чаа ЧЭК тудуунга көрдүнүп турган акшаны Шагаан-Арыгның өске херегледеринче чарыгдаарын чугаалажып турар. Чижээлээрге, Шагаан-Арыг хоорайның иштинде оруктарын чаартыры – чугула айтырыгларның бирээзи.
Шагаан-Арыг хоорайның Саяно-Шушенск 6 болгаш 8 дугаарлыг бажыңнарның чурттакчылары бо чылын чылыг кыштаар боор дээрзинге идегедивис.
Айдың ОНДАР.
#Шагаан_Арыг #Улуг_Хемкоңуун #Чэк_башкарылгакомпаниязы #Владислав_Ховалыг #Денис_Хангай #Амур_Кызылтас #Тыва #Тува #Тувамедиагрупп #Тывадыл #Тывамедээ #Tuva #Shyntuva