“Чаа сорук” губернатор төлевилели
Республиканың эрге-чагыргалары 2021 чылда “Чаа сорук” төлевилелдиң киржикчилериниң деткимчезинге регион бюджединден 27 сая 60 муң рубльди үндүрүп бээр. Тываның Чазааның Баштыңының албан-хүлээлгелерин түр үеде күүседип турар Владислав Ховалыг ук губернатор төлевилелиниң боттанылгазының чарыгдал хүлээлгелерин күүседиринге акша-хөреңгилерни кожууннар аайы-биле үлеп-хуваарының дугайында айтыышкынга ат салган. Төлевилелдиң сорулгазы болза, мооң мурнунда херек үүлгедип чорааннарның ниитилелче ижигип киреринге дузалаары, оларга төлептиг амыдыралче эглип келиринге арга-шинекти бээри, төрээн кижилеринге чөлеңгииш болурунга дузалажыры-дыр.
Бо чылын 100 хире кижи төлевилелге киржир күзелин илередип, чагыгны кииргеннер. Оларның 82-зи шилилгени эрткен. Ук сан-чурагай “Чаа сорук” төлевилелдиң эгелээни 2020 чылдан 13 сан хөй. Моон мурнунда хосталгазын казыттырып шииттирип чораан болгаш дагын катап кем-херек үүлгетпээн, чединмес байдалдыг, 45 хар чедир назылыг Тываның чурттакчылары ук төлевилелдиң киржикчилери болуп болур. Оларны тускай комиссия шилиир, ооң соонда муниципалитеттиң чагырга черлери олар-биле 2 чылдың социал керээзин чарар.
Республиканың акша-хөреңгизи-биле киржикчи бүрүзүнге мал-маганны садып бээр. Бир эвес ол шээр малды өстүрерин күзезе, 200 баш хойну азы өшкүнү алыр. Бода малды азыраар деп шиитпирлеп алганннарга 20 баш инекти үлеп бээр. Керээниң негелдезин ёзугаар, 2 чыл болганда малдың алдынган төлүнден төлевилелдиң чаа киржикчизинге база ынча хире баш малды эгидер. Эгидилгениң соонда арткан мал-маган ооң өнчүзү болур.
Мал-магандан аңгыда, төлевилелдиң киржикчи бүрүзү күрүнеден деткимче кылдыр өг-бүлеге бажың-балгатты, мал-маганга кажаа-хорааны алыр. Ону боттандырары-биле республиканың эрге-чагыргалары тудуг материалдарын үндүрүп берип, эки турачыларның санындан тудугжулар бригадазын организастаар. Эргежок херек апарган таварылгада, кудук кагарынга дузаны база көргүзер.
Чаа тургустунган мал ажыл-агый бүрүзүн арат-тараачын ажыл-агыйы кылдыр бүрүткээр. “Россельхозбанкыга” ооң адынга санны ажыдар болгаш эгелеп чоруур агыйжыга көрдүнген деткимчениң бүгү-ле хевирлери аңаа чедингир апаар. Мал эмчизиниң болгаш зоотехниктиң ажаап-тежээлдезин организастаар, малчыннарны бизнестиң эге билиглеринге өөредир.
Киржикчиниң амыр эвес эрткен үезин өөренип көргеш, “Чаа сорук” төлевилелдиң ажыл-агый бүрүзү регионнуң эрге-чагыргаларының онза хайгааралынга турар. Төлевилелдиң бирги чылының арга-дуржулгазындан алырга, киржикчилерниң чүгле материалдыг байдалы эвес, а аажы-чаңы, мөзү-бүдүжү база өскерилген болуп турар. Чижээлээрге, эрткен чылын чаа немежип келгеннерниң 27-зи албан-ёзузу-биле өгленип-баштанып, өг-бүлениң баштыңы апарып, өөнүң ишти дээш, ажы-төлү дээш хүлээлгени чугле бодунуң мурнунга эвес, а күрүнениң, бүгү ниитилелдиң мурнунга хүлээнип алган.
#Чаасорук #Губернатортөлевилели #Владиславховалыг #Көдээажыл_агый #Шынсолун #Тыва #Тывамедээ #Тывадыл #Тува #Tuva #TMG #Tuvanews
