Бөгүн Чазакка болган аппарат хуралынга ТР-ниң Иштики херектер сайыды Юрий Поляков эрткен беш айның дургузунда республика девискээринге бүрүткеттинген кем-херек үүлгедиишкиннери дөрттүң бир кезиинден хөй болуп турарын медеглээн.
Бир дугаарында эт-хөреңгиге хамаарышкан оор чорук көвүдеп, 45 хууну тургузуп турар. Ол херектер аразында соталыг телефоннар оорлаан таварылгалар бирги одуругже үнген. Республикага чидиг айтырыгны тургузуп турган мал оору 19 хууга кызырылган.
Информастыг технологияларның сайзырааны-биле холбашкан кем-херек үүлгедиишкиннери 424 четкен, эрткен чылга деңнээрге 2 атап көвүдээн. Хамаатыларның банк карточказындан акша оорлап уштур таварылгалар делгеми-биле сайзырап турар, ол ышкаш, интернет четкизинде сайтыларда садыглажыышкын үезинде бузурукчу, мөлчүүр чоруктар уламчылап турар.
Эрткен неделя дургузунда оорлаткан 9 соталыг телефонну улус холунга ажыглаттынып турган үезинде тыпкан. Оларның тайылбыры-биле ол телефоннарны чиик өртек-биле танывазы улустан, чиигеткен бараан садыгларындан, ломбардтардан азы социал четкилерде бөлүктер дамчыштыр садып алган болуп турар.
Өлүрүүшкүн талазы-биле 11 барымдаа, кижиниң кадыынга өштүү-биле хора чедирген 44 барымдаалар, оларның иштинде үжү кемдээниниң түңнелинде чок болганы илерээн.
Аар кем-херек үүлгедиишкиннери төрел-дөргүл аразында болгаш таныжар-билчир улус аразында болуп турары читпээн. 56 өлүрүүшкүн төрел-дөргүл аразынга, 27 – ооң мурнунда таныжар-билчир улус аразынга болган.
Эрткен беш айның дургуунда орук озал-ондаа 19,7 хууга өскен, оларның аразында 52,9 хуузу уругларның киржилгези-биле. Орук озал-ондаанга таварышкаш, амы-тынындан чарылган улустуң саны 21,4 хуу өскен, кемдээшкин алган улус - 9,1 хуу, чок болган улус аразында бичии уруглар - 5, когараан улус - 33.
Республика девискээринге бичии уругларлыг чорааш айыыл-халапка таварышкант дөрт болуушкун, оларның ийизи улуг улустуң буруузундан болган. Каа-Хем кожууннуң Бояровка суурунга 2019 чылда төрүттүнген бичии чаш “Белизна” деп химиктиг суук чүүлдү, авазының ажылдап турган школазынга билбейн ижипкен. Барыын-Хемчик кожуунга чөпшээлер чок болган аът чарыжынга 14 харлыг назы четпээн оол аъттан ушкаш, бажынга кемдээшкинни алган. Ол аът чарыжының кол организакчызы тодараттынмаан. Баш бурунгаар билдинип турары аъттарның ээлери боттары чарышты организаастаан деп догааштырылга бар. Ынчалза-даа ол хемчегниң организакчыларынга харыысалганы онаары көрдүнген.
Дүнеки үеде назы четпээн уругларның хайгаарал чок чорууру соксавайн турар. Эрткен чеди хонук дургузунда республиканың иштики херектер органнарынга 33 назы четпээннерни эккелген. Олар дүнеки үеде хөй-ниити черлеринге, хоойлу езугаар хамаарылгалыг улуг улус чокка боттары чорааны илерээн, бир таварылгада - тояанчы чорук илереттинген. Назы четпээннерниң ада-иелеринге, харыысалгалыг төлээлеринге 75 административтиг протоколдарны тургускан.
Бо-ла бүгү көргүзүглер ада-иениң ажы-төлү дээш харыысалга чогу, кижизидилге талазы-биле ажыл чорутпайн турары көскү. Ылаңгыя чайгы үеде, назы четпээннерниң дыштанылгазында хостуг үези көвүдээнин барымдаалааш, кижизидилге талазы-биле профилактиктиг ажылды күштелдирери чугула.
#Аппаратхуралы #ИХЯ #Кем_херекүүлгедиишкини #Шынсолун #Тыва #Тывамедээ #Тывадыл #Тывамедиагрупп #Тува #Tuva #TMG #TMGNEWS #Tuvanews
