Күрүне Думазының VIII-ки чыыжының депутаттары-биле ужуражылга үезинде бодунуң чугаазынга Россияның Президентизи Владимир Путин чурттакчы чоннуң социал деткимчезинче онзагай кичээнгейни угландырган. Россия Федерациязының хамаатыларының кошкак социал байдалының дугайында чугаалап тура: “Бистиң кол дайзынывыс – бистиң хамаатыларывыстың, сая-сая кижилерниң орулгаларының эвээжи” – деп демдеглээн.
Владимир Путинниң ындыг дыңнадыы Россияның чурттакчы чонунуң ядыы социал байдалынга шынчы хамаарылга деп российжи болгаш даштыкының массалыг информация чепсектериниң үндүрген медээлеринде демдеглеттинген.
Россия Федерациязының Күрүне Думазының удавас бадылаар ужурлуг федералдыг бюджеттиң төлевилелинде үш кол сорулгаларны Президент тускайлап айыткан. Олар дээрге, бирээде, социал политика (аңаа 41,5 триллион рубльди үндүрер); ийиде, экономиканы хөгжүдери (15,1 триллион рубль); үште, кадык камгалалы — 10,9 триллион рубль акшаны үндүрер.
Ие капиталының акшазын болгаш өске-даа социал төлевирлерниң хемчээлин чижеглеп санааны-биле эвес, херек кырында инфляцияны барымдаалап, 2022 чылдан эгелеп төлээрин Владимир Путин чугаалаан.
Россияның хамаатыларының социал хандырылгазында чугула айтырыгларның бирээзи ажы-төлдүг өг-бүлелерни деткиирин күштелдирерин Президент демдеглээн. «Келир үениң авазы сааталы берген үеден ооң божаан төлү школаны дооскужеге чедир ажы-төлдүг өг-бүлелерге дузаның чаңгыс аай системазын чоокку чылдарда ажылдап кылыры чугула” – деп, Владимир Путин чугаалаан.
Бир эвес Россияга ажы-төлдүг өг-бүлелерни деткиириниң бүзүрелдиг системазын тургузуп шыдаптар, чурттуң экономиказы чедиишкинниг хөгжүүр болза, чурттакчы чонунуң социал хандырылгазы делегейде эң бедик күрүнелерниң бирээзи Норвегияда ышкаш, уруг бүрүзүнге ай санында пособиени ооң төрүттүнгенинден эгелээш, 18 харга чедир төлээр байдал Россияга чоорту тургустунуп кээп болур деп политиктиг хайгааракчылар догааштырып турар.
📢КИНОНУҢ ӨРТЭЭ ЧЕЖЕЛ?
Кино режиссёру Клим Шипенко биле артист Юлия Пересильд Черниң орбитазында чурттар аразының космос станциязынга “Вызов” деп аттыг кинону тырттырар дээш, ында ужуп чеде бергени билдингир болгай.
Бо кинода мындыг уткалыг сюжет бар. Орбитага ужудуушкун үезинде космонавт Иванов хенертен угаанын ышкыныптар. Ооң чүрээ баксырааны билдине бээрге, дарый кезиишкин кылыры кончуг чугула апаар. Космонавтыны Черже бадырар дээрге, ооң чүрээ аар базыышкынга шыдашпайн барып болур. Ынчангаш кезиишкинни орбитада космос кораблинге кылыр шиитпир хүлээп алдынар. Ол кезиишкинни кылыры-биле кардиохирург эмчи Женя космос кораблинге ужуп чеде бээр.
“Вызов” деп кинода бо сюжет 35 минута хире хемчээлдиг. Ону тырттырар дээш, Клим Шипенко биле артист Юлия Пересильд орбитада станцияже ужуп чеде бергеннери ол.
Ол сюжетти чүге албан космос станциязынга тырттырарыл? Ону тырттырарынга каш акша үндүргенил? Чүгле кино тырттырар режиссер биле артисти орбитаже ужуп үндүреринге белеткээринге каш акша чарыгдааныл? Мындыг янзылыг айтырыгларга хамаарыштыр маргыштыг чугаалар российжи ниитилелде дамчып чоруп турар.
Режиссер биле артисти космосче ужударынга белеткээринге, сюжетти тырттырарынга каш акша чарыгдаарын күрүне корпорациязы “Роскосмос”-туң удуртулгазы чажырып турар деп медээ социал четкилерде болгаш массалыг информация чепсектеринде тарап турар.
Кино тырттырар бөлүктүң ужудуушкунунга чарыгдал ниитизи-биле 2 миллиард рубль болган дээрзин Россияның Маадыры, ужудукчу-космонавт Михаил Корниенко чугаалаан деп медээ база бар. Ооң чугаазының шын-мегезинге хамаарыштыр “Роскосмос”-туң удуртулгазы кандыг-даа дыңнадыг кылбаан.
📢ТАЛИБАНГА АКШАНЫ БЕРБЕС
Афганистанның дүшкен чазааның Американың Каттышкан Штаттарының банкыларында шыгжаттырган акшазын Талибанның тургусканы чаа чазакка бербес деп шиитпир хүлээп алдынганын амгы америк администрацияның парлалга секретары Джен Псаки дыңнаткан.
Американың Каттышкан Штаттарының федералдыг күрүне системазында Афганистанның 7 миллиард доллар акшазы шыгжаттынып чыдар. Каттышкан Нациялар организациязы хүлээп көрген чазак Афганистанга тургустунарга, ону берип болур.
Каттышкан Штаттар Афганистанга гуманитарлыг дуза көргүзеринге хөй түңнүг акшаны үндүрүп келгенин, моон-даа соңгаар афган чонга дузаламчыны көргүзерин, Афганистанга гуманитарлыг айыыл-халап болбазынга бодунуң үлүүн киирерин база Джен Псаки дыңнаткан.
Афганистандан Штаттарның шериг күштерин үндүргени частырыг эвес дээрзин чугаалааш, совет шериглерниң Афганистандан үнген чылдагаанын база сагындырган. Афганистанга болуушкуннарга өске чурттарның шериг күштериниң киржилгези эки түңнелге чедирбээнин төөгү көргүскен деп, Джен Псаки айыткан.
📢КЫДАТТЫҢ ДУЗАЗЫ
Кабул хоорайда чурттар аразының аэропорту самолеттар хүлээп ап болур кылдыр септеттинген. Ону септээринге Пакистан, Катар, Каттышкан Араб Эмираттар дээш талибтерге дузалажып турар күрүнелерниң специалистери киришкен.
Талибтерниң дорт деткикчизи Пакистан дээш Афганистанның чурттакчы чонунга гуманитарлыг дуза көргүскен күрүнелерниң самолеттары Кабулдуң аэропортунда ужуп кээп турар.
Кыдат база баштайгы дузаны бо аэропортта эккелген. Чурттар аразынга кады ажылдажылганы хөгжүдер талазы-биле кыдат агентилелдиң директору Ло Чжаохуэй: "Гуманитарлыг дуза афган чонга кыдат улустуң эп-найыралдыг хамаарылгазының херечизи-дир. Кожа күрүнелер аразында тайбың харылзааларлыг болурун Кыдат бодунуң дузазы-биле көргүзүп турар” – деп демдеглээн.
“Кыдат Афганистанга 30 миллион доллар гуманитарлыг дузаны чедирер. Чуртка тайбың байдал тургустуна бээрге, Афганистанның экономиказының инфраструктуразын катап тургузарынга кыдат күрүне дузалажыр” – деп, Кыдаттың даштыкы херектер сайыды Ван И чугаалаан.
📢КЕЗЕМЧЕ ХЕРЭЭН ОТТУРГАН
Белоруссияның президентизиниң албан-дужаалынга кордакчылап, президент соңгулдаларынга Светлана Тихановская киришкен. Соңгулдаларның түңнелдерин меге деп ол буруудадып, белорус эрге-чагырганың талазындан шыңгыы хемчеглерден сезингеш, Латвияже, ооң соонда өске чурттарже дезип чоруткан. Күрүне эрге-чагыргазынга эргилде кылырынче семээнинге Светлана Тихановскаяны Белоруссияның истелге органнары буруудадып, аңаа хамаарыштыр кеземче херээн оттурган.
Европа эвилелиниң болгаш өске-даа чамдык чурттарның удуртулгазы Тихановскаяны белорус оппозицияның баштыңы деп санап турар.
(Россияның информация агентилелдериниң ажык медээлеринден).
